آپارتمان‌ها به عنوان یکی از شکل‌های زندگی مدرن، محیطی راحت و مطمئن برای اقامت فراهم می‌کنند. اما این محیط مشترک نیاز به رعایت حقوق و وظایف افراد دارد تا همه به‌طور آرامش‌بخش و با احترام به یکدیگر زندگی کنند.
یکی از حقوق اصلی افراد در آپارتمان، حق مالکیت و استفاده از فضاهای مشترک مثل پارکینگ و انباری است. اگر کسی بدون اجازه شما به این فضاها دسترسی یا استفاده داشته باشد، به حقوق شما تجاوز کرده و ممکن است مزاحمت ملکی برای شما به وجود آید.
برای جلوگیری از این نوع مشکلات، افراد باید به احترام حقوق مالکیت دیگران احترام بگذارند و از دسترسی به فضاهای مشترک بدون اجازه خودداری کنند.

ایجاد مزاحمت ملکی

این اقدامات ممکن است به عنوان مزاحمت ملکی شناخته شوند و ممکن است مالکان متضرر از این اقدامات از ماده‌ها و قوانین مربوطه استفاده کنند. تا حقوق مالکیت و حریم شخصی خود را حفظ کنند و در برابر این نوع تخلفات دفاع کنند.

• اجرای خدمات ساختمانی بدون مجوز
• قرار دادن وسایل یا موارد بدون اجازه
• عدم پرداخت خسارت‌ها
• نفوذ به حریم شخصی
• استفاده از مجوز بدون اجازه
• استفاده از پارکینگ یا محل عمومی بدون اجازه

در ضمن اگر کسی به زور ملک شخصی را بدون اجازه مالکیت به دست بگیرد تصرف عدوانی انجام داده است در این صورت می توانید از وکیل تصرف عدوانی کمک بگیرید.

اثبات مزاحمت ملکی

اگر شخصی ادعا کند که شخص یا اشخاص دیگری در حق او مزاحمت کرده‌اند، بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی می‌تواند حق خود را در دادگاه پیگیری کند. شخص شاکی باید سه چیز را اثبات کند تا حکم دادگاه برعلیه فرد متخلف صادر شود.
1- شخص شاکی باید اثبات کند که مزاحمت بدون میل و رضایت او از طرف فرد متخلف انجام شده است.

2- اثبات لازم است که مزاحمت غیرقانونی بوده است.

3- باید اثبات شود که ملک مورد مزاحمت در تصرف و استفاده شخص شاکی بوده است.

اگر شخصی که مورد مزاحمت قرار گرفته است قادر باشد سه مورد فوق را اثبات کند، دادگاه به نفع او حکم خواهد داد.

لایحه دفاعیه مزاحمت ملکی

وقتی مالک یک ملک به دلیل مزاحمت شخصی دیگر، قادر به استفاده کامل از حق مالکیت خود نیست

هنگامی که مالک یک ملک، به دلیل مزاحمت فرد دیگر، از حق مالکیت خود به طور کامل استفاده نمی‌تواند، او می‌تواند با تقدیم شکایت به دادگاه و تهیه لایحه دفاعیه کیفری، از قاضی درخواست کند که به این موضوع پرداخته شود.

به عنوان مثال، اگر شخصی خانه‌ای را به همراه پارکینگ خریده باشد ولی همسایه‌اش با رفتارش باعث مزاحمت این شخص برای استفاده از پارکینگ شود، او می‌تواند شکایت کند و با تدوین لایحه دفاعیه مربوط، نحوه ارتکاب جرم توسط همسایه را به‌طور کامل شرح دهد.

بنابراین، اگر همسایه با قرار دادن ماشین خود در مقابل پارکینگ این شخص باعث مزاحمت برای عبور او شده یا با ریختن نخاله‌های ساختمان در مقابل پارکینگ، باعث زحمت این فرد شده باشد، مالک می‌تواند این موارد را در لایحه دفاعیه ذکر کند.

جرم مزاحمت ملکی

ماده 160 قانون آیین دادرسی مدنی تعریف می‌کند که مزاحمت ملکی به این صورت است:

دعوای مزاحمت به معنای دعوایی است که متصرف مال غیرمنقول درخواست جلوگیری از مزاحمت فردی می‌کند که به مال او مزاحمت وارد می‌کند، بدون اینکه مال را از تصرف متصرف خارج کند.

با توجه به قانون مجازات اسلامی، مجازات افرادی که در ملکیت دیگران مزاحمت ایجاد می‌کنند، از یک ماه تا یک سال حبس است. همچنین افرادی که پس از اجرای حکم، دوباره به همان جرم مرتکب شوند، علاوه بر حبس ابتدایی، از شش ماه تا دو سال حبس اضافی نیز محکوم خواهند شد.

مزاحمت ملکی کیفری است یا حقوقی

هم می‌تواند به عنوان یک مسئله کیفری و هم به عنوان یک مسئله حقوقی مطرح شود. این وابسته به شرایط و وقایعی است که رخ داده است.

اگر شخصی به طور ناخواسته و بدون قصد و غرض قبلی به مزاحمت ملکی اقدام کند، عمل او جنبه حقوقی خواهد داشت. بیشتر این امور از طریق دادگاه حقوقی بررسی می‌شود. اگر این شخص متهم به جرم شناخته شود، ممکن است مجازاتی مانند پرداخت خسارت را تحمل کند.

اما اگر شخصی با قصد و نیت تعرض و مزاحمت ملکی به حقوق دیگران اقدام کند، عمل او به عنوان یک جرم شناخته خواهد شد و ممکن است به مجازاتی مانند حبس محکوم شود. در این صورت، علاوه بر پرداخت خسارت، شخص متخلف به مجازات کیفری نیز محکوم خواهد شد.

ارکان مزاحمت ملکی کیفری

در یک وضعیت، می‌توان یک اقدام را به عنوان مزاحمت ملکی که دارای ارکان مزاحمت ملکی کیفری است، شناخت. اگر شخصی اقداماتی انجام دهد که عناصر تشکیل‌دهنده جرم را نداشته باشد، نمی‌توان او را مجازات کرد.

طبق قانون مجازات اسلامی، شرط ضروری برای طرح شکایت علیه متهم این جرم، مالکیت شاکی است. اگر مالک یک ملک سند مالکیت نداشته باشد و متصرف برای رفع مزاحمت ملکی اقدام کند، متهم مجازات نخواهد شد، زیرا رکن قانونی در این مورد وجود ندارد. در ادامه درباره ارکان این جرم صحبت می کنیم.

• رکن مادی مزاحمت ملکی کیفری

برای اینکه این جرم اتفاق بیفتد، فرد متخلف باید اقداماتی را انجام دهد. عوامل مادی این جرم شامل رفتار یا اقدام فرد، موضوع جرم، مالکیت مال دیگر و بروز نتیجه می‌باشد. به این معنی که فرد باید شرایط مادی جرم را داشته باشد تا مجازات شود.

باید توجه داشت که متهم برای انجام این جرم باید یک عمل انجام دهد. این جرم با عدم انجام عمل محقق نخواهد شد. اگر فردی با قرار دادن وسایلی مانع از استفاده دیگران از مالکیت شود، این موضوع به عنوان یکی از عوامل مادی این جرم شناخته می‌شود.

• رکن قانونی مزاحمت ملکی کیفری

یکی از ارکان این جرم، رکن قانونی آن، طبق ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی، این است که اگر شخصی با اقدامات خود، باعث مزاحمت ملکی برای دیگران شود، به مجازات حبس محکوم خواهد شد. در این ماده، برخی از حالات این جرم به همراه مجازات آن ذکر شده است.

بنابراین، اقداماتی که باعث مزاحمت برای مالک در استفاده از ملک می‌شود، قابل مجازات است. عنصر قانونی به عنوان یکی از اجزای جرم تلقی می‌شود.

• رکن معنوی مزاحمت ملکی کیفری

رکن معنوی یکی از عواملی است که در این جرم نقش دارد. برای اثبات این جرم، شخص باید آگاه باشد که فعالیتی که انجام می‌دهد، غیر قانونی است. همچنین برای انجام این عمل غیر قانونی، باید نیت بد و قصد آسیب رساندن به مالک را داشته باشد.